Roeland Donker (Amazon): ‘Wij willen helpen om Nederlanders duurzamer te laten shoppen’

Komende zomer is het dertig jaar geleden dat Jeff Bezos Amazon oprichtte, in een garage in Seattle. Sindsdien is er onnoemelijk veel veranderd. ‘We are big, we impact the world, and we are far from perfect’, weet het bedrijf. Op de Webwinkel Vakdagen vertelt countrymanager Roeland Donker hoe Amazon de brede verantwoordelijkheid neemt die komt kijken bij zijn schaal en succes, ook lokaal. ‘We doen enorme investeringen in duurzaamheid. In Europa, maar ook specifiek in Nederland.’

Amazon, dat afstevent op een jaaromzet van ruim een half biljoen euro, was al gigantisch toen het een dedicated webwarenhuis opzette voor de Nederlandse markt; de deuren daarvan openden op 10 maart 2020. Roeland Donker was er zeer nauw bij betrokken. De countrymanager, eindverantwoordelijk voor het succes van Amazon.nl, gaf twee jaar later een presentatie over lokale relevantie en kansen op de Webwinkel Vakdagen. In januari staat hij opnieuw op het keynote-podium in de Jaarbeurs.

Hij zal het deze keer over een specifiek onderwerp gaan hebben: duurzaamheid, een hot topic in e-commerceland: ‘Ik ga vertellen wat we zoal doen om samen met onze partners duurzamer te opereren – het komt op heel veel plekken terug – en hoe dat aansluit op de waarden van ons bedrijf.’

Leiderschapsprincipes
Donker wijst op twee leiderschapsprincipes die zijn geïntroduceerd toen Andy Jassy het CEO-stokje bij Amazon overnam van oprichter Bezos: ‘Success and scale bring broad responsibility, is in dit licht een hele belangrijke. Eigenlijk gaat ‘ie hand in hand met een ander relatief nieuw principe, ook uit 2021: het streven om ’s werelds beste werkgever te zijn, nadat we daar in het verleden kritiek op hadden gehad. We willen nadrukkelijk onze verantwoordelijkheid nemen voor onze klanten, onze werknemers, onze partners en voor de wereld. Je kunt die leiderschapsprincipes (zestien in totaal nu, red.) zien als een toolkit waarmee mensen binnen onze grote en internationale organisatie de juiste beslissingen kunnen nemen. Ik gebruik ze als onderbouwing voor de besluitvorming in mijn werk.’

Climate Pledge
Een groene stip aan de horizon zette Amazon in 2019 al met zijn Climate Pledge: de belofte om in 2040, tien jaar eerder dan de streefdatum in het akkoord van Parijs, klimaatneutraal te zijn. Inmiddels hebben zich meer dan driehonderd organisaties aangesloten bij het initiatief, waaronder de Nederlandse multinationals Heineken en Vanderlande. Donker: ‘De complexiteit zit hem in de uitvoering op schaal. Om de belofte waar te kunnen maken, hebben we bijvoorbeeld besloten wereldwijd 100.000 elektrische busjes van Rivian in gebruik te nemen. Het duurt natuurlijk wel even voordat die allemaal op de weg zijn. Maar ons commitment heeft het wel mogelijk gemaakt voor Rivian om de productielijn op te tuigen. Door de ingebruikname van de busjes kunnen we belangrijke stappen zetten in duurzaamheid op de last mile.’

Windpark in de Noordzee
Donker maakt duidelijk dat Amazon in de opmaat naar 2040 verschillende subdoelen heeft gesteld om het einddoel te kunnen halen: ‘In 2025 willen we alleen nog maar gebruik maken van hernieuwbare energie. Daarom investeren we om voldoende groene stroom op te kunnen wekken. We hebben inmiddels meer dan 160 wind- en zonne-energieprojecten mogelijk gemaakt in 13 landen in Europa. Komend jaar openen we een windpark in de Noordzee in samenwerking met Shell.’

Zeewierboerderij
Een ander duurzaamheidsinitatief in ons land heeft daar zijdelings mee te maken: Amazon heeft geld gedoneerd aan North Sea Farmers, ‘s werelds eerste commerciële zeewierboerderij tussen offshore windturbines. Donker vertelt enthousiast: ‘Het is een van de bedrijven die we ondersteunen met het Right Now Climate Fund, waar Amazon 100 miljoen dollar in heeft gestopt. Er zit geen businessmodel achter, het zijn echt donaties, in vaak lokale, innovatieve bedrijven die ons inspireren.’ 
De countrymanager noemt North Sea Farmers ‘enigszins experimenteel’, maar het doel van de donatie ís ook om dingen uit te zoeken. ‘Slaat zeewier CO2 op, bijvoorbeeld, ook als je het op commerciële schaal hebt geoogst? Of gaat het meteen weer de lucht in? Andere vraag: wat gebeurt er met de biodiversiteit onder water tussen de windmolens? En, niet onbelangrijk: wat kunnen we van zeewier maken? Ik heb afgelopen zomer in de jury gezeten van een contest, waarbij ik onder andere vitamines, duurzame verpakkingen en burgers van zeewier heb mogen beoordelen. Ik denk dat de zeewiersector een mooie toekomst tegemoet gaat.’

Naar een groene last mile 
Terug naar de dagelijkse e-commercepraktijk: wat merken Nederlandse verkooppartners van de groene stappen van de Amerikaanse techgigant? Donker wijst allereerst op de bezorgbusjes: ‘Daar rijden er nu ongeveer tweehonderd van in Nederland, waarvan veertig volledig elektrisch, met name in de regio Amsterdam vanaf ons sorteercentrum in Rozenburg.’ Het aantal busjes zal groeien, het aandeel puur elektrisch aangedreven voertuigen daarbinnen ook: ‘Er zijn onder andere nog slagen te maken in de laadinfrastructuur’, geeft Donker aan. ‘Ondertussen kijken we ook met logistieke partners als DHL en PostNL hoe we de last mile samen duurzamer kunnen maken. Verkooppartners die gebruik maken van Fulfilment by Amazon (FBA), liften daar allemaal direct op mee.’ 

Er is meer, spiegelt de countrymanager voor: ‘Met leveranciers maken we afspraken over de ontwikkeling van solide e-commerceverpakkingen, zodat wij daar zelf geen Amazon-verzenddozen meer omheen hoeven te doen. We versturen steeds meer producten zonder omdoos. Dat scheelt een hoop karton, ‘t zorgt voor efficiënter vervoer en het scheelt een hoop overlast bij de consument. Het karton dat we wél gebruiken is in Europa volledig recyclebaar. Daarnaast hebben we single use plastic afgeschaft, dus we gebruiken geen polybags meer in onze verpakkingen. Ook proberen we de hoeveelheid lucht in pakjes steeds verder terug te dringen.’

Middle mile en first mile
‘We investeren ook in de verduurzaming van de middle mile’, vervolgt de countrymanager. ‘Dat is het minder zichtbare transportstuk tussen onze fulfilmencenters en sorteercenters. In totaal brengen we daarvoor minimaal vijftienhonderd elektrische vrachtwagens de Europese weg op, waar we ruim 1 miljard euro voor uittrekken. Best een uitdaging wat betreft bijvoorbeeld de benodigde batterijen en ook weer de laadinfrastructuur.’

Ook de verduurzaming van de first mile, tussen de leveranciers en de fulfilmentcenters van Amazon, krijgt aandacht volgens Donker: ‘Daarvoor zijn we bezig met intermodaal transport, met containers die zowel op treinen, op ferries als op trucks kunnen. Indrukwekkend. Ik heb hoge verwachtingen van vervoer over het water en per spoor. Zo gaan we stap voor stap op een datagedreven manier de keten door, we kijken daarbij steeds waar we het meeste effect kunnen sorteren.’

Climate Pledge Friendly 
Met de Climate Pledge Friendly badge markeert Amazon producten die voldoen aan 48 duurzaamheidsstandaarden van derde partijen. Het helpt consumenten om beter geïnformeerde aankoopbeslissingen te nemen. Roeland Donker: ‘Met onze obsessie voor klanten zullen we altijd vóór het bieden van keuze zijn. Daarom zijn we voorzichtig met het beprijzen van minder duurzame keuzes.’ De countrymanager denkt dat consumenten wel groene keuzes willen maken, maar dat ze vaak de juiste informatie missen. ‘Met de Climate Pledge Friendly badge laten we zien dat het duurzaam kán. Zo helpen we onze klanten bewuster te shoppen en onze verkopers om klanten voor hun producten te winnen.’

Roeland Donker spreekt woensdag 24 januari om 15.45 uur namens Amazon op het keynote-podium van de Webwinkel Vakdagen.